Kalp İltihabı ENDOKARDİT ve Tedavisi

KALBİN VE KALP KAPAKÇIKLARININ İLTİHAPLANIP MİKROP KAPMASI: İNFEKTİF ENDOKARDİT

Kalbimizin içini bağ dokusu bir zar şeklinde sarar. bu yapıya endokard denir yani kalp içi. Kalp kapakları da bu dokunun bir parçasıdır. Eğer endokard yüzeyi tamamen mikroptan korunmuştur, eğer bu yüzey mikrop kaparsa buna kalp iltihabı veya infektif endokardit denir.Bu yapı içinde kalbin kapakçıkları da olduğu için aynı zamanda kalp kapakçıkları da mikrop kapmış olur. aslında yaygın bir hastalık değildir. Nadir görülür, bir yılda görülme sıklığı yüzbin kişide 3-10 arasında değişir.Bu gruptaki hastalar daha yaşlı ve daha çok farklı hastalıkları olan kişilerdir.

KALBİNDE MİKROPLU İLTİHAP OLAN HASTALAR HANGİ ŞİKAYETLE DOKTORA GİDER?

Bu hastalar tek ve benzer şikayetlerle doktora başvurmazlar. Hastalar çok farklı şikayetler ve belirtilerle gelebilirler. Bu nedenle doktorların gözünden kaçabilir ve tanı konunamayabilir. Böylece tedavi gecikir ve hastanın durumu daha da kötüleşir.Bu hastaların büyük çoğunluğunda sebebi bulunamayan ateş ve/veya kanda mikrop bulguları vardır.Bazen hastalar direkt olarak felç ile başvururlar. Bazen de kol veya bacakta damar tıkanıklığı şikayetleri oluşur.

HANGİ HASTALAR KALBİN MİKROPLANMASI İÇİN RİSK ALTINDADIR?

Daha önce bu hastalığa yakalanıp, tedavi olanlar

Kalp içinde protez kapak ameliyatı olanlar

Kalp kapak hastalıkları

Doğuştan gelen kalp hastalıkları

Damar içinde yabancı cisim olanlar

Damardan uyuşturucu alanlar

Damar içi kateteri olanlar

Bağışıklığı baskılanmış olanlar

Diş veya diğer organlardan ameliyat olanlar

HASTALARIN MUAYENESİNDE NELER BULUNUR?

Ateş

Kalpte üfürüm

Parmak uçlarında kıymık batmış gibi kanama odakları

Dalak büyüklüğü

Kalp yetmezliği

Felç

Osteomiyelit

Abse

HANGİ TETKİKLER BOZUK ÇIKAR?

Kan testlerinde: Sedimentasyon yükselir, CRP artar, prokalsitonin artar, Anemi görülür,

İdrar tetkikinde kanlı idrar olabilir.

EKG de yeni gelişen iletim bozuklukları

Kan kültüründe üreme olur (en az 30 dakika ara ile 3 kan kültürü alınır). kan kültürü antibiyotik başlamadan alınır ve kültür almak için hastanın ateşinin yükselmesi beklenmemelidir. hastaların %10 ila 30 unda kan kültüründe üreme saptanmaz.

Ekokardiyografi esas tanı koyma tetkikidir. Kalp içinde ve kalp kapaklarında vejetasyon denen içi mikrop dolu, üzüm salkımı gibi yapılar görülür. Paylaştığımız resimde kalp kapağının orada bu yapıyı görebilirsiniz.

İNFEKTİF ENDOKARDİT HASTALIĞI YAPAN MİKROPLAR HANGİLERİDİR?

Mikrop isimleri hep latincedir ama merak eden okuyucularımız için 3 tane ana mikrop örneğini verelim: Streptokok, Stafilokok, EnterokokEn sık görülen mikrop Stafilokok tur ve ne yazıkki birçok antibiyotiğe karşı dirençlidir yani antibiyotikler ona zarar veremez. Bu mikroplar genellikle deriden bulaşır. Vücuda yerleştirilen cihazlar sayesinde önce kana sonra kalbin iç yüzeyine yerleşirler.

ENDOKARDİT NASIL TEDAVİ EDİLİR?

İLAÇ İLE TEDAVİ

Endokardit tedavisi için bir ekip gerekir. Bu ekipte kalp cerrahı, kardiolog, mikrobiyoloji uzmanı, enfeksiyon hastalıkları uzmanı ve radyolog bulunmalıdır.

Hastanın klinik durumu uygun ve acil bir ameliyat düşünülmüyorsa antibiyotik tedavisi başlanır ve kültür alınır ve kültür sonucuna göre antibiyotik değiştirilir. Antibiyotik seçimi önemlidir, hastanın kliniğinin durumu, aciliyeti, hastanın vücudunda yapay bir cisim olması, kateter mecudiyeti, protez kalp kapağının mevcudiyeti ayrıca kişinin antibiyotiğe allerjisi ve antibiyotiğe duyarlılığı önemlidir. Antibiyotik damardan verilmeli ve genellikle ikili veya üçlü antibiyotik karışımları yapılmalıdır.

Tedavi süresi en az dört veya altı hafta olmalıdır. Bazı hastalarda tedavinin ilk 2 haftası hastanede kalan haftalar evde olabilmektedir. Çünkü endokardite bağlı kötü gidişat genellikle hastalığın ilk 2 haftasında ortaya çıkar.

Her mikroba karşı verilen antibiyotik cinsi ve süresi değişiktir. Örneğin, süt ve süt ürünleriyle bulaşan Brusella mikrobu için en az 3-6 ay süreyle antibiyotik tedavisi gerekmektedir. Mantara bağlı endokarditte ise ölüm oranı çok yüksektir ve antibiyotik tedavisi beklenmez, hasta ameliyata alınır ve kalp kapakları değiştirilir.

AMELİYAT İLE TEDAVİ

Antibiyotik tedavisine rağmen, endokarditli hastaların neredeyse yarısı ameliyata ihtiyaç duyar. Ameliyat yapılma nedeni:

1- Kalp yetmezliğine yol açan kalp kapak bozukluğu

2- Antibiyotiğe cevap vermeyen ve düzelmeyen yaygın enfeksiyon

3- Beyine veya diğer organlara giden pıhtı ve emboli

Ameliyat zamanlaması da değişkendir. 3 tip zamanlama vardır:

1- Acil, hastanın endokardit tanısı aldıktan sonraki ilk 24 saat içinde

2- İvedi, yani ilk hafta içinde ameliyata alınma

3- Elektif, yani antibiyotik tedavisinden 1-2 hafta sonra

Ameliyatın amacı 2 tanedir:

1- Hastadaki enfeksiyonu ortadan kaldırmak

2- Kalp içindeki yapıları ve kapakçıkları onarmak

Bu hastalarda en çok kalp kapakçıklarında yetmezlik veya darlık vardır. Bunlara bağlı akciğer ödemi veya şok gelişirse ameliyat acil şartlarda yapılmalıdır.

ENDOKARDİT TEDAVİ EDİLMEZSE NE OLUR?

Hastaların dörtte birinde emboli yani kan damarları içinde pıhtılar olur. En çok emboli beyine gider ve hasta felç olur. Ayrıca dalağa, böbreğe, kol veya bacağa, bağırsaklara da emboli gidebilir.

Endokardit hastasının hastane içinde bile ölüm riski %20 dir.

Hasta taburcu bile olsa hastaların %2-6sında hastalık nüks eder. Bu nedenle hastalar sürekli eko çekimi ile kontrol altında tutulmalıdır.