HEMANJİYOM NEDİR?
Anne karnındaki bebekte damarlar oluşurken ve gelişirken nedeni belirsiz şekilde normal beklenenden farklı olmasıdır. Bazı kişilerde hayat boyu herhangi bir sıkıntıya neden olmazken bazen de yalnızca belirli bir bölgede deride çıkıntı yapan, hafif estetik bozukluk bazen ise hayat zevkini azaltan, hareketleri kısıtlatıcı hatta yaşamı tehdit eden türleri de bulunan damar ve dolaşım bozukluklarıdır. Bu damar bozuklukları yalnızca kol veya bacakta değil, damarın olduğu her yerde oluşabilir. Örnek olarak kafa içinde, akciğerde, göğüs kafesi içinde, karında, pelvik bölgede, iç organlarda ve tabiki uzuvlarda yerleşebilir.
Hemanjiyom, kan damarlarının artması sonucu oluşan damar tümörleridir. Hemanjiyomlar; Infantil hemanjiyomlar, Cherry hemanjiyom, Konjenital hemanjiyomlar gibi ayrı ayrı sınıflandırılabilirler. Ayrıca kapiller hemanjiom, kavernöz hemanjiyom olarak da ayrılabilirler. Hemanjiomlar en sık rastlanan damarsal yani vasküler tümörlerdir. Kapiller hemanjiyomlar, deriden kabarık, keskin kenarlı gölcüklerden ve bazen de papüllerden oluşur. Genellikle çapları 1-6 mm kadardır. Kavernöz hemanjiomlar daha büyük boyutlu olabilirler. Kavernöz hemanjiomlar tek bir yerde olabileceği gibi birden çok yerde de görülebilirler. Alttaki 2. resimde kol dirseğinde görülen hemanjiyomlar görülmektedir.
Hemanjiyomlar yalnızca uzuvlarda olmaz. Yüzde hatta burun içinde bile olabilir (aşağıdaki resim).
HEMANJİYOMLARLA GÖRÜLEN DAMAR SENDROMLARI
Bu grup hastalıklarda damarsal hemanjiyom vardır ama başka bozukluklar da vardır. Yani hemanjiyomdan daha fazla damar gelişim bozuklukları vardır. Bu hastalıklara örnekler:
1- Klippell-Trenaunay Sendromu (kapiller-lenfatikovenöz malformasyon). Bu hastalığın ayrıntıları için lütfen TIKLAYINIZ.
2- Parker-Weber Sendromu (diffüz, av fistül, venöz malformasyon) yüksek akımlı, kombine vasküler malformasyonlardır. Klippel-Trenaunay Sendromundan
yüksek akımlı a-v fistüllerin varlığı ile ayrılır.
3- Proteus sendromu: Multipl subkutan hamartomatöz tumörler, kemik ve dokularda asimetrik aşırı büyüme, pigmentli nevüs ve düşük akımlı lenfatik malformasyonlarla karakterizedir.
4- Maffucci sendromu: Multipl hemanjıom, lenfanjıomlar ve enkondromlar, ekstremitelerin asimetrisi (daha çok metakarp ve falankslarda) ile karakterizedir.
HEMANJİYOMLARIN TEŞHİSİ
Aslında hasta ve/veya hasta ebeveyni tanıyı koymuştur. Vücutta bir bölgede şişlik vardır. Şişlik küçükken de vardır ve zamanla büyümüştür. Üstü yumuşaktır ama zamanla sertleşmeye başlamıştır. İlk başlarda ağrı yoktur ama zamanla hissedilmeye başlanmış özellikle bacakta ise yürümekle veya oturup kalkarken şikayetler artmıştır.
Muayene ile tanı konur ve ayrıntıları için Dopler Ultrason yapılır. Damar yumağı ultrasonda görülmektedir. Eğer etrafındaki dokuya yayılmışsa daha ayrıntılı tetkik yapmak gerekir. Bilgisayarlı tomografi ve/veya EMAR Görüntülenme istenir. Bazı durumlarda damar ağını daha iyi görmek için Anjiyografi yapılır.
HEMANJİYOMLARDA TEDAVİ
Her hemanjiyom hastasına tedaviye gerek yoktur. Hastada kanama, ağrı, hareket kısıtlılığı, tekrarlayan enfeksiyon, eklem içine kanama, iç kanama, yüksek akıma bağlı kalp yetmezliği gelişimi, yaşamı ve uzvu tehdit eden yerleşim, yaşam fonksiyonları etkileyen (solunum, görme, duyma, yeme, kronik venöz yetmezlik, pıhtı riski ve estetik nedenlerle tedavi edilebilir.
Tedavi multidisipliner şekilde ele alınmalıdır. Damar cerrahisi, girişimsel radyoloji, ortopedi, plastik cerrahi ve fizik tedavi tedavinin belli aşamalarında yer alabilirler. Tedavi yöntemleri olarak endovasküler ablasyon (embolizasyonlar, skleroterapi ve nadiran stentlemeler bulunur. Cerrahi tedavi, eksizyonel girişimler, vasküler girişimler (arteryel ve venovenöz bypaslar) olarak sayılabilir.
DERİ HEMANJİYOMU
Chery yani çilek hemanjiyom en sık görülen vasküler tümördür. Küçük, parlak kırmızı renkli genellikle erişkinlerde ve yine genellikle gövdede görülür. Boyutları gözle ancak görülebilecek kadar küçük olabileceği gibi birkaç milimetre çapa kadar değişken olabilir. Deri düzeyinde lekeler şeklinde görülebileceği gibi yüzeyden kabarık, kubbe şekilli lezyonlara da rastlanabilir. Kırk yaşından itibaren görülme sıklıkları artar. Tek tek yerleşebilecekleri gibi birden çok yerde de rastlanır. Gövde ensık yerleşim bölgesidir. Daha sonra sık olarak kol ve bacakların üst bölgelerinde de görülür. Rengi parlak kırmızıdır. Lekeler keskin kenarlı, yuvarlak-oval lezyonlardır.
Hemanjiyomlar aslında derinin üst kısmında artmış ve genişlemiş kan damarlarından oluşur. Eğer açık kırmızı renk koyulaşırsa, genişlemiş olan kılcal damarlar artık tıkanmaya başlamıştır.
Tedavisinde, çok ufak cerrahi ile çıkartılabilir, kriyoterapi, elektrokoter veya vasküler lazer kullanılabilir.
