Kol damarlarında özellikle TOPLAR DAMAR'larda kendiliğinde oluşan pıhtı ve tıkanıklıklar genelde genç insanlarda görülmektedir. Kollardaki toplar damarlar el ve kolda bulunan kirli kanı (oksijeni azalmış kanı) kalbe taşıyan damarlardır ve koltuk altından geçerken ismi AKSİLLER VEN adını alır ve aynı damar omuzdaki köprücük kemiği altından geçerken de ismi SUBKLAVİAN VEN olarak değişir. Yani toplar damarların ismi yanındaki veya üzerindeki vücut bölümlerine göre değişir ama aslında aynı damarın devamıdırlar. İşte bu toplar damarların tıkanıklığına yani kol toplar damarlarının tıkanıklığına Paget von Schrotter sendromu denir. Bu isim aslında bu olayı bulan doktorun adıdır ve bu hastalık artık o kişinin ismiyle anılmaktadır.
HASTALARIN HİKAYESİ NEDİR?
Bu hastaların yarısında hastalarda aşırı bir efor veya travma geçmişi bulunur. Özellikle kolu aşırı zorlama, dışa döndürme veya aşırı yukarı kaldırarak zorlama durumunda bu hastalık oluşabilmektedir. Bu nedenle bazı sporları yapanlarda bu hastalık görülme riski artar. Bu sporlar:
Tenis
Güreş
Halter
Su topu
Jimnastik
Odun kesme
Bu damar tıkandığı zaman hasta zaten şiddetli ağrı ile hemen acil servislere gelir. Omuz yada koltuk altında hareketle şiddeti artan ağrılar oluşur. Kolu biraz kaldırınca ve istirahatte ağrı azalır.
Genelde hastaların yazı yazmak için kullandıkları kolda görülür.
HASTALIĞIN NEDENİ NEDİR?
Özellikle yazı yazdığı kolun aşırı eforuna bağlı olarak pıhtılaşma gelişir. Diğer bir neden ise özellikle kanser hastalarında köprücük kemiği altındaki toplar damarın içine konulan kateter nedeniyle pıhtı gelişmesidir.
Ayrıca hastaya konulan damar içinden geçen Kalp Pili telleri, Faktör 5 Leiden pozitifliği, protein C ve protein S eksiklikleri, antitrombin 3 eksikliği ve genetik testlerde çıkan protrombin 20210A mutasyon varlığıdır.
Uzun dönem devam eden damar içi beslenme, hemodiyaliz için kateter sokulması da diğer nedenler arasında sayılabilir.
Doğuştan veya sonradan oluşan boyun skalen kaslarında aşırı genişleme, bantlar, boyun kaburgası ve torasik outlet sendromu (omuz çıkım hastalığı) da nedenler arasındadır.
HASTADA GÖRÜLEN ŞİKAYET VE BULGULAR NELERDİR?
Bu hastaların tümünde illa da şikayet olması beklenmez. Şikayeti olanlarda el ve parmaklarda şişlik ve ödem ve hafif morarma bulguları olabilir. Bazen hasta olan kolun aynı tarafındaki göğüs ön yüzünde yeni oluşan varis benzeri damarlar yani kollateraller gelişir.
LABORATUAR BULGULARI NELERDİR?
Kendiliğinden oluşan damar içi pıhtılar durumunda hastada aşırı pıhtılaşma oluşturan kalıtsal nedenler araştırılmalıdır. Bunlar:
Lupus antikoagulan antikorları
Faktör 5 Leiden mutasyon varlığı
Protein C ve Protein S düzeyi
Antitrombin 3 eksikliği araştırılmalıdır.
Bu testler bakılırken hastanın en az 2 haftalık kan sulandırıcı ilaç kullanmamış olması gerekir.
HASTAYA YAPILACAK GÖRÜNTÜLEME YÖNTEMLERİ NELERDİR?
Akciğer grafisi
Ultrason ve Dopler
Venografi
Bilgisayarlı tomografi
EMAR
TEDAVİSİ NASIL YAPILIR?
Hastanın kolundaki damarın tıkanması yeni ise yani 2 haftayı geçmemiş ise TROMBOLİTİK denen PIHTI ERİTİCİ ilaçlar verilir. Kronik ise yani uzun süreli damar pıhtısı varsa pıhtı eritici ilaçlar istenen sonucu vermez. Bu durumda DAMAR TRAŞLAMA veya AMELİYAT yapılmalıdır.