VENA KAVA FİLTRELERİ
Filtre, içinden sıvı geçiren ama katı parçaları geçirmeyen süzgeçlerdir. İnsan vücudunda filtre kullanılan en önemli yer VENA KAVA İNFERİOR denen, bacaklardan gelen kirli kanı (oksijenden düşük kan) taşıyan toplar damarların birleşmesiyle oluşan ANA TOPLAR damardır. Vücudun kalbinin altında kalan yarısının kirli kanını taşır ve taşıdığı kanı kalbin sağ tarafına boşaldır. Kalbin sağ tarafına gelen kirli kan da, oksijenlenmek için akciğer atar damarı ile AKCİĞER e gider. Yani vücudun altındaki kan akciğere gitmektedir ve gidiş yolu VENA KAVA İNFERİOR damarıdır.
İşte bu damarın içine FİLTRE takılır. Bu filtrenin takılmasının nedeni hastada TEKRARLAYAN bacak damar tıkanıklıkları yani bacak toplar damar pıhtılarının oluşmasıdır. Filtre takılarak bacaktaki DVT (derin ven trombozu) den kopacak pıhtı parçalarının akciğere gidip AKCİĞER EMBOLİSİ oluşturmasın diyedir. Çünkü akciğer embolisi yani bacaktan gelen pıhtı ile akciğer damarlarının tıkanması, hastanın hayatını riske atan bir durumdur ve ACİLEN tedavi edilmek zorundadır.
Bacak damarlarında pıhtı oluşmuş ve DVT gelişmişse, bacaktaki pıhtılar mümkün olduğunca çıkarılmalıdır çünkü vücutta pıhtı arttıkça yeni pıhtı oluşumunu uyarır ve hastanın kan tetkiklerinde d-dimer testi hep yüksek çıkar. Bu arada bacak damarında kalan pıhtı, yeni oluşan pıhtıyla birleşir ve tekrarlayan DVT'ler oluşur. Bu nedenle damar içinde pıhtı varsa, o pıhtının miktarı ne kadar azaltılabilirse kan dolaşımı için en iyi durum odur. Bu yüzden bacak damarındaki pıhtı ne kadar eski olursa olsun temizlenebildiği kadar temizlenmelidir.
Bacak damarında pıhtı temizlenirken kullandığımız cihazlar vardır. Bunlar, sanki petrol arama cihazı ile toprağı delen cihaz gibi damar içinde yalnızca pıhtıya etki eden özel kateterlerle pıhtılar parçalanır ve parçaları vücut dışına doğru geri emilir. Ama bu arada phtı parçaları kanın akış yönü olan ayaktan kalbe doğru gittiği için bu pıhtı parçaları da kan ile birlikte yukarı çıkıp önce kalbe oradan da akciğere gidebilir. Bu nedenle pıhtı parçalama işlemlerinde önce hastaya kanı geçiren ama pıhtıyı geçirmeyen süzgeçler takılır. Bu süzgeçlere Vena Kava Filtreleri denir. Bu filtreler işlem yapılacak yani pıhtısı olan bacağın değil de diğer bacağın kasığından iğne ile girilip yerleştirilir. Filtrenin yerleştirildiği yer, her iki bacağın ana toplar damarlarının karın içinde birleşen daha büyük toplar damar olan VENA KAVA İNFERİOR dur. Vena kava inferior da karın içinde ortanın hemen sağ tarafında yukarı doğru ilerler ve kalbin alt yüzünden kalbin içine açılır. Bu açılan yer de kalbin sağ üst kulakçık bölgesidir. Vena kava içinden gelen kan önce kalbin sağ üst kulakçığına gider, sonra Triküspit kapaktan geçip kalbin sağ alt karıncık bölgesine geçer ve buradan da Pulmoner Kapak denilen, akciğer ana atar damarındaki kapakçık içinden geçer ve küçük kan damarlarına ayrılarak akciğere ulaşır. Bu nedenle bacaktan gelen bir pıhtı, bu akışı şle birlikte akciğer damarına ulaşmış olur ve Pulmoner Emboli denen akciğer damar tıkanıklığına yol açar.
Kanın akışı, damar dağılımı ve Vena Kava İnferior için ayrıntılı bilgi için TIKLAYINIZ.
Bu nedenle yalnızca damar traşlama işlemi için konulan ve işlem sonucunda çıkarılan bu filtreler geçici filtrelerdir. Vena kava filtreleri kasık damarından kateter ile konulur ve 2 çeşittir:
-
KALICI
-
GEÇİCİ olarak uygulanabilir.
Geçici olanı yukarıda anlattık. Kalıcı olan filtreler ise işlemden sonra çıkarılmaz ve hastada başka bir sıkıntı olmaz ise hayat boyu damar içinde tutulur.
Kalıcı filtreler hangi durumda konulur?
-
Kan sulandırıcı tedavilere rağmen defalarca derin ven trombozu geçirenlerde,
-
Bacak toplar damarlarında pıhtı olup da, kan sulandırıcı kullanılması uygun olmayan hastalarda kullanılır.